Koyunlarda Bahar Aylarında Görülen Akciğer Enfeksiyonları ve Paraziter Hastalıklar
Bahar ayları, koyunlar için hem otlatma sezonunun başladığı hem de hava değişimlerinin yoğun olduğu bir dönemdir. Bu mevsimde sıcaklıkların ani değişimleri, nem oranının artması ve meraya çıkışla birlikte çevresel parazit ve mikroorganizmalara maruz kalma oranı yükselir. Bu da akciğer hastalıklarının görülme sıklığını artırır. Bahar aylarında koyunlarda en sık karşılaşılan akciğer problemleri şunlardır:
- Bakteriyel Akciğer Enfeksiyonları (Pnömoniler)
Nedenleri:
Pasteurella multocida, Mannheimia haemolytica, Mycoplasma spp. gibi bakteriler.
Ani hava değişimleri, rüzgâra ve soğuğa maruz kalma.
Aşırı kalabalık barınaklar ve kötü havalandırma.
Belirtileri:
İştahsızlık, halsizlik
Yüksek ateş
Zor nefes alma, öksürük
Burun akıntısı (genellikle iltihaplı)
Hızlı solunum ve solunum seslerinde değişiklik
Korunma ve Tedavi:
Barınakların iyi havalandırılması ve rüzgar koruması sağlanmalı.
Aşılamalar ihmal edilmemeli (özellikle Mannheimia ve Pasteurella aşıları).
Antibiyotik tedavisi veteriner hekim kontrolünde yapılmalıdır.
- Akciğer Parazitleri (Dictyocaulus filaria)
Nedenleri:
En sık rastlanan akciğer paraziti Dictyocaulus filaria’dır.
Larvalar, koyunların otladığı çimenlerde bulunur ve ağız yoluyla alınır. Akciğerlere ulaşarak solunum yollarını tıkarlar.
Belirtileri:
Islak öksürük, bazen kronik hale gelir.
Solunum güçlüğü ve burun akıntısı
Kilo kaybı, gelişme geriliği
Ciddi durumlarda ölüm
Tanı:
Dışkı analizinde larva tespiti (Baermann tekniği)
Korunma ve Tedavi:
Meraların yoğun otlatılmaması ve rotasyon uygulanması
İlkbahar başında antiparaziter ilaçlar ile koruyucu tedavi uygulanmalı.
Ağır enfekte hayvanlarda solunum yollarını rahatlatıcı destek tedaviler
- Karışık Enfeksiyonlar (Sekonder Enfeksiyonlar)
Bazen paraziter enfeksiyonlar, akciğeri zayıf düşürerek bakteriyel enfeksiyonlara zemin hazırlar. Bu tür vakalarda klinik belirtiler daha ağır seyreder ve tedavi süresi uzar.
Genel Korunma Önerileri:
Aşılama programı: Bahar öncesinde solunum sistemiyle ilgili bakterilere karşı aşılar uygulanmalı.
Meraya çıkış zamanı: Sabah erken saatlerdeki çiğli otlardan kaçınılmalı.
Beslenme: Hayvanların bağışıklık sistemini destekleyecek dengeli bir rasyon sağlanmalı.
Barınak yönetimi: Rüzgâr, nem ve ani sıcaklık değişimlerine karşı uygun koruma sağlanmalı.
Koyunlarda bahar aylarında karşılaşılan akciğer sorunları zamanında teşhis edilip müdahale edilmediği takdirde sürü kayıplarına neden olabilir. Bu nedenle hem koruyucu hekimlik uygulamaları hem de erken müdahale büyük önem taşır.